GEÇMİŞ yıllarda mali ve teknik tecrübesi yeterli olmayan firmaların konut üretimine soyunması konut mağdurları yaratmıştı.
Maketten satılan binlerce ev hâlâ teslim edilemedi. Bugün inşaat sektöründe aynı riskin devam ettiğini belirten Artaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya, yarım kalan ya da zamanında teslim olmayan projelerin vatandaşları mağdur edebileceği konusunda uyarıda bulundu, “Yeni düzenleme şart” dedi.
İstanbul’da inşaatı yarım kalan 100 bin konut olduğunu dile getiren Çetinsaya, “10 müteahhidin eseri 100 bin yarım kalan konut yıllardır öylece bekliyor. Çoğu yüzde 80-90 tamamlanmış halde ama atıl duruyor. Sorduğumuz zaman hukuka intikal etti deniliyor, ama ne zaman çözülecek belli değil. Vatandaş zor şartlarda aldı bu evleri, ödemeleri de tamamlandı ama ortada ev yok. Devlet bu sorunu mutlaka çözmeli. Tüketici 15-20 yıl hukuki süreci beklememeli” dedi.
Süleyman Çetinsaya
‘BANKALAR DEVREYE GİRMELİ’
Önümüzdeki dönemde de aynı sorunların yaşanmaması için yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğuna vurgu yapan Çetinsaya, “Canı sıkılan arsa alıp, ya da anlaşıp konut üretiyor. Avrupa’da Amerika’da böyle mi? Türkiye’de sistemin sağlıklı işlemesi için bankaların devreye girmesi şart. 100 konut üzerinde bir proje yapılacaksa, artık süreç banka kontrolünde ilerlemeli. Bankalarda özel birimler kurulmalı. Vatandaş ev alınca ödemesini bankaya yapmalı, banka da inşaatın ilerleme seviyesine göre firmaya ödemeli. Kamu iştiraki Emlak Konut GYO bunu yapıyor. İşte bu model sektörün tümünde zorunlu olmalı. Böylece inşaatlar zamanında biter, müteahhit de satıştan gelen parayı keyfi harcayamaz, inşaatına kullanır” dedi.
MÜTEAHHİDİN SINIF OYUNU
Geçtiğimiz yıllarda yapılan düzenleme ile müteahhitler mali ve teknik yeterliliğine göre sınıflara ayrılmıştı. Çetinsaya, tıpkı başka sektörlerdeki diploma kiralama oyunu gibi, inşaatta da ‘sınıf oyunu’ oynandığını açıkladı ve şunları söyledi: “Mesela bir proje için A sınıfı belge şart ama firmada yok. Yanına bu belgeye sahip olan bir firmayı alıyorlar, göstermelik ortak yapıyorlar. İhaleyi, ruhsatı aldıktan sonra ayrılıyorlar. Maalesef her zaman yasaları arkadan dolanacak bir yol bulunuyor. Bu alanda denetim gerek. Ayrıca müteahhitlerin tıpkı doktorlar gibi uzmanlığına göre iş alması da önemli. Mesela biz konut yapıyoruz, ‘köprü de yaparım’ diyemeyiz. Her firma her inşaatı yapamaz, tıpkı her doktorun her hastalığı tedavi edemeyeceği gibi.”
6 PROJE TESLİM 5 BİN KONUT YOLDA
– BUGÜNE kadar Avrupa Konutları markasıyla 40 bine yakın konutu tamamlayan Artaş, 2024 yılını teslim yılı ilan etti. “Artaş Holding olarak bugüne kadar verdiğimiz sözlerin arkasında her zaman durduk ve projelerimizi zamanında teslim ettik” diyen Çetinsaya, “Bu yıl da 821 bin metrekare büyüklüğe sahip 6 projemizi teslim edeceğiz. Bu projelerde 2 bin 602 konut ve 405 ticari ünite yer alıyor. 2025 yılında da yaklaşık 5 bin konutluk 4 yeni projeye başlayacağız” şeklinde konuştu.
